Lektury 2020/2021

Lektury dla klas I-III szkoły podstawowej:

* Hans Christian Andersen, Baśnie (do wyboru);
* Justyna Bednarek, Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek (czterech prawych i sześciu lewych);
* Jan Brzechwa, Brzechwa dzieciom;
* Alina Centkiewiczowa i Czesław Centkiewicz, Zaczarowana zagroda;
* Waldemar Cichoń, Cukierku, ty łobuzie!;
* Agnieszka Frączek, Rany Julek! O tym, jak Julian Tuwim został poetą;
* Mira Jaworczakowa, Oto jest Kasia;
* Grzegorz Kasdepke, Detektyw Pozytywka;
* Leszek Kołakowski, Kto z was chciałby rozweselić pechowego nosorożca?;
* Barbara Kosmowska, Dziewczynka z parku;
* Maria Krüger, Karolcia;
* Astrid Lindgren, Dzieci z Bullerbyn;
* Hugh Lofting, Doktor Dolittle i jego zwierzęta;
* Marcin Pałasz, Sposób na Elfa;
* Joanna Papuzińska, Asiunia;
* Danuta Parlak, Kapelusz Pani Wrony;
* Roman Pisarski, O psie, który jeździł koleją;
* Janina Porazińska, Pamiętnik Czarnego Noska;
* Maria Terlikowska, Drzewo do samego nieba;
* Julian Tuwim, Wiersze dla dzieci;
* Barbara Tylicka, O krakowskich psach i kleparskich kotach. Polskie miasta w baśni i legendzie;
* Danuta Wawiłow, Najpiękniejsze wiersze;
* Łukasz Wierzbicki, Afryka Kazika;
* Łukasz Wierzbicki, Dziadek i niedźwiadek.

Lektury obowiązkowe dla klas IV-VI szkoły podstawowej:

* Jan Brzechwa, Akademia Pana Kleksa;
* Janusz Christa, Kajko i Kokosz. Szkoła latania (komiks);
* René Goscinny, Jean-Jacques Sempé, Mikołajek (wybór opowiadań);
* Rafał Kosik, Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi;
* Ignacy Krasicki, wybrane bajki;
* Clive Staples Lewis, Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa;
* Adam Mickiewicz, Powrót taty, Pani Twardowska, Pan Tadeusz (fragmenty, w tym: opisy, zwyczaje i obyczaje, polowanie i koncert Wojskiego);
* Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni;
* Bolesław Prus, Katarynka;
* Juliusz Słowacki, W pamiętniku Zofii Bobrówny;
* John Ronald Reuel Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem;
* Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy;
* Józef Wybicki, Mazurek Dąbrowskiego;
* Wybrane mity greckie, w tym mit o powstaniu świata oraz mity o Prometeuszu, Syzyfie, o Demeter i Korze, o Dedalu i Ikarze, o Heraklesie, o Tezeuszu i Ariadnie, Orfeuszu i Eurydyce;
* Biblia: stworzenie świata i człowieka oraz wybrane przypowieści ewangeliczne, w tym o siewcy, o talentach, o pannach roztropnych, o miłosiernym Samarytaninie;
* Wybrane podania i legendy polskie, w tym o Lechu, o Piaście, o Kraku i Wandzie;
* Wybrane baśnie polskie i europejskie, w tym: Charles Perrault, Kopciuszek,
* Aleksander Puszkin, Bajka o rybaku i rybce;
* Wybrane wiersze Władysława Bełzy, Jana Brzechwy, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Zbigniewa Herberta, Anny Kamieńskiej, Joanny Kulmowej, Adama Mickiewicza, Czesława Miłosza, Tadeusza Różewicza, Juliusza Słowackiego, Leopolda Staffa, Juliana Tuwima, Jana Twardowskiego oraz pieśni i piosenki patriotyczne.

Lektury uzupełniające dla klas IV-VI szkoły podstawowej:

* Adam Bahdaj, Kapelusz za 100 tysięcy;
* Frances Hodgson Burnett, Tajemniczy ogród lub inna powieść;
* Lewis Carroll, Alicja w Krainie Czarów;
* Aleksander Dumas, Trzej muszkieterowie;
* Olaf Fritsche, Skarb Troi;
* Joseph Rudyard Kipling, Księga dżungli;
* Janusz Korczak, Król Maciuś Pierwszy;
* Marcin Kozioł, Skrzynia Władcy Piorunów;
* Selma Lagerlöf, Cudowna podróż;
* Stanisław Lem, Cyberiada (fragmenty);
* Kornel Makuszyński, wybrana powieść;
* Andrzej Maleszka, Magiczne drzewo;
* Karol May, Winnetou;
* Lucy Maud Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza;
* Małgorzata Musierowicz, wybrana powieść;
* Ewa Nowak, Pajączek na rowerze;
* Edmund Niziurski, Sposób na Alcybiadesa;
* Sat-Okh, Biały Mustang;
* Henryk Sienkiewicz, Janko Muzykant;
* Alfred Szklarski, wybrana powieść;
* Mark Twain, Przygody Tomka Sawyera;
* Wybrane pozycje z serii Nazywam się… (np. Mikołaj Kopernik, Fryderyk Chopin);
* Maria Curie-Skłodowska, Jan Paweł II i in.)
lub inne utwory literackie i teksty kultury wybrane przez nauczyciela.

Lektury obowiązkowe dla klas VII-VIII szkoły podstawowej:

* Charles Dickens, Opowieść wigilijna;
* Aleksander Fredro, Zemsta;
* Jan Kochanowski, wybór fraszek, pieśni i trenów, w tym tren I, V, VII i VIII;
* Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec;
* Ignacy Krasicki, Żona modna;
* Adam Mickiewicz, Reduta Ordona, Śmierć Pułkownika, Świtezianka, Dziady część II, wybrany utwór z cyklu Sonety krymskie, Pan Tadeusz (całość);
* Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę;
* Henryk Sienkiewicz, Quo vadis, Latarnik;
* Juliusz Słowacki, Balladyna;
* Stefan Żeromski, Syzyfowe prace;
* Sławomir Mrożek, Artysta;
* Melchior Wańkowicz, Ziele na kraterze (fragmenty), Tędy i owędy (wybrany reportaż).
* Wybrane wiersze poetów wskazanych w klasach IV–VI, a ponadto Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Stanisława Barańczaka, Cypriana Norwida, Bolesława Leśmiana, Mariana Hemara, Jarosława Marka Rymkiewicza, Wisławy Szymborskiej, Kazimierza Wierzyńskiego, Jana Lechonia, Jerzego Lieberta oraz fraszki Jana Sztaudyngera i aforyzmy Stanisława Jerzego Leca.

Lektury uzupełniające dla klas VII-VIII szkoły podstawowej:

* Miron Białoszewski, Pamiętnik z powstania warszawskiego (fragmenty);
* Agatha Christie, wybrana powieść kryminalna;
* Arkady Fiedler, Dywizjon 303;
* Ernest Hemingway, Stary człowiek i morze;
* Barbara Kosmowska, Pozłacana rybka;
* Jan Paweł II, Przekroczyć próg nadziei (fragmenty);
* Nancy H. Kleinbaum, Stowarzyszenie Umarłych Poetów;
* Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy;
* Eric-Emmanuel Schmitt, Oskar i pani Róża;
* Melchior Wańkowicz, Monte Cassino (fragmenty);
* Karolina Lanckorońska, Wspomnienia wojenne 22 IX 1939–5 IV 1945 (fragmenty)
lub inne utwory literackie i teksty kultury wybrane przez nauczyciela, w tym wiersze poetów współczesnych i reportaże.

Lektury obowiązkowe dla liceum i technikum – zakres podstawowy:

* Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Pieśni nad Pieśniami, Księgi Psalmów, Apokalipsy wg św. Jana;
* Jan Parandowski, Mitologia, część I Grecja;
* Homer, Iliada (fragmenty), Odyseja (fragmenty);
* Sofokles, Antygona;
* Horacy – wybrane utwory;
* Bogurodzica; Lament świętokrzyski (fragmenty); Legenda o św. Aleksym (fragmenty); Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią (fragmenty);
* Kwiatki świętego Franciszka z Asyżu (fragmenty);
* Pieśń o Rolandzie (fragmenty);
* Gall Anonim, Kronika polska (fragmenty);
* Dante Alighieri, Boska komedia (fragmenty);
* Jan Kochanowski, wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX ks. I, Pieśń V ks. II; psalmy, w tym Psalm 13, Psalm 47; tren IX, X, XI, XIX; Odprawa posłów greckich;
* Piotr Skarga, Kazania sejmowe (fragmenty);
* wybrane wiersze następujących poetów: Daniel Naborowski, Jan Andrzej Morsztyn, Mikołaj Sęp-Szarzyński;
* Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (fragmenty);)
* William Szekspir, Makbet, Romeo i Julia;
* Molier, Skąpiec;
* Ignacy Krasicki, Hymn do miłości ojczyzny, wybrane satyry;
* Franciszek Karpiński, wybór sielanek i liryki religijnej;
* Adam Mickiewicz, Oda do młodości; wybrane ballady, w tym Romantyczność; wybrane sonety z cyklu Sonety krymskie oraz inne wiersze; Konrad Wallenrod; Dziady cz. III;
* Juliusz Słowacki, Kordian, wybrane wiersze, w tym Grób Agamemnona (fragmenty), Testament mój;
* Zygmunt Krasiński, Nie-Boska komedia;
* Cyprian Kamil Norwid, wybrane wiersze;
* Bolesław Prus, Lalka, Z legend dawnego Egiptu;
* Eliza Orzeszkowa, Gloria victis;
* Henryk Sienkiewicz, Potop;
* Adam Asnyk, wybór wierszy;
* Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara;
* wybrane wiersze następujących poetów: Jan Kasprowicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Leopold Staff;
* Stanisław Wyspiański, Wesele;
* Władysław Stanisław Reymont, Chłopi (tom I – Jesień);
* Stefan Żeromski, Rozdziobią nas kruki, wrony…, Przedwiośnie;
* Witold Gombrowicz, Ferdydurke (fragmenty);
* wybrane wiersze następujących poetów: Bolesław Leśmian, Julian Tuwim, Jan Lechoń, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Kazimiera Iłłakowiczówna, Julian Przyboś, Józef Czechowicz, Krzysztof Kamil Baczyński, Tadeusz Gajcy;
* Tadeusz Borowski, Proszę państwa do gazu, Ludzie, którzy szli;
* Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat;
* Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem;
* wybrane wiersze następujących poetów: Stanisław Baliński, wybrane wiersze z okresu emigracyjnego, Kazimierz Wierzyński, wybrane wiersze z okresu emigracyjnego, Czesław Miłosz, w tym wybrane wiersze z tomu Ocalenie oraz Traktat moralny (fragmenty), Tadeusz Różewicz, Miron Białoszewski, Jarosław Marek Rymkiewicz, Wisława Szymborska, Zbigniew Herbert, w tym wybrane wiersze z tomów Pan Cogito oraz Raport z oblężonego miasta, Halina Poświatowska, Stanisław Barańczak, Marcin Świetlicki, Jan Polkowski, Wojciech Wencel;
* Albert Camus, Dżuma;
* George Orwell, Rok 1984;
* Józef Mackiewicz, Droga donikąd (fragmenty);
* Sławomir Mrożek, Tango;
* Marek Nowakowski, Raport o stanie wojennym (wybrane opowiadanie); Górą „Edek” (z tomu Prawo prerii);
* Jacek Dukaj, Katedra (z tomu W kraju niewiernych);
* Antoni Libera, Madame;
* Andrzej Stasiuk, Miejsce (z tomu Opowieści galicyjskie);
* Olga Tokarczuk, Profesor Andrews w Warszawie (z tomu Gra na wielu bębenkach);
* Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem (fragmenty);
* wybrane utwory okresu stanu wojennego;
* powojenna piosenka literacka – wybrane utwory Ewy Demarczyk, Jacka Kaczmarskiego, Wojciecha Młynarskiego, Agnieszki Osieckiej oraz wybrane teksty Kabaretu Starszych Panów.

Lektury obowiązkowe dla liceum i technikum – zakres rozszerzony:

Lektury z zakresu podstawowego oraz:
* Arystoteles, Poetyka, Retoryka (fragmenty); 2)
* Platon, Państwo (fragmenty);
* Arystofanes, Chmury;
* Jan Parandowski, Mitologia, część II Rzym;
* Wergiliusz, Eneida (fragmenty);
* św. Augustyn, Wyznania (fragmenty);
* św. Tomasz z Akwinu, Summa teologiczna (fragmenty);
* François Villon, Wielki testament (fragmenty);
* François Rabelais, Gargantua i Pantagruel (fragmenty);
* Michel de Montaigne, Próby (fragmenty);
* Jan Kochanowski, Treny (jako cykl poetycki);
* Piotr Skarga, Żywoty świętych (fragmenty);
* William Szekspir, Hamlet;
* wybrane utwory poetyckie z romantycznej literatury europejskiej, w tym wybrane wiersze angielskich poetów jezior;
* Juliusz Słowacki, Lilla Weneda;
* Cyprian Kamil Norwid, Bema pamięci żałobny rapsod, Fortepian Szopena, Czarne kwiaty (fragmenty), Promethidion (fragmenty);
* realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac, Ojciec Goriot lub Charles Dickens, Klub Pickwicka, lub Mikołaj Gogol, Martwe dusze, lub Gustaw Flaubert, Pani Bovary);
* Stanisław Wyspiański, Noc listopadowa;
* Franz Kafka, Proces (fragmenty);
* Michaił Bułhakow, Mistrz i Małgorzata;
* Stanisław Ignacy Witkiewicz, Szewcy;
* Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu Sklepy cynamonowe;
* Tadeusz Konwicki, Mała apokalipsa;
* Jorge Luis Borges, wybrane opowiadanie;
* Janusz Głowacki, Antygona w Nowym Jorku;
* Sławomir Mrożek, wybrane opowiadania;
* wybrane eseje następujących autorów: Jerzego Stempowskiego, Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Zbigniewa Herberta, Zygmunta Kubiaka, Jarosława Marka Rymkiewicza (co najmniej po jednym utworze);
* wybrane teksty z aktualnych numerów miesięczników oraz kwartalników literackich i kulturalnych.

Lektury uzupełniające dla liceum i technikum – zakres podstawowy:

* Sofokles, Król Edyp;
* Mikołaj z Wilkowiecka, Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim (fragmenty);
* Dzieje Tristana i Izoldy (fragmenty);
* Giovanni Boccaccio, Sokół;
* Mikołaj Rej, Żywot człowieka poczciwego (fragmenty);
* Andrzej Frycz Modrzewski, O poprawie Rzeczypospolitej (fragmenty);
* Miguel de Cervantes Saavedra, Przemyślny szlachcic Don Kichote z Manczy (fragmenty);
* Wespazjan Kochowski, Psalmodia polska (wybór psalmów);
* Wacław Potocki, Transakcja wojny chocimskiej (fragmenty z części I);
* Ignacy Krasicki, Monachomachia (fragmenty);
* Stanisław Trembecki, Franciszek Kniaźnin, wybrane utwory;
* Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów za czasów panowania Augusta III (fragmenty);
* Julian Ursyn Niemcewicz, Powrót posła;
* Stanisław Staszic, Przestrogi dla Polski (fragmenty);
* Juliusz Słowacki, Beniowski (fragmenty);
* Aleksander Fredro, Śluby panieńskie;
* Johann Wolfgang Goethe, Cierpienia młodego Wertera (fragmenty), Faust (fragmenty);
* George Byron, Giaur (fragmenty);
* Adam Mickiewicz, Dziady cz. IV;
* Eliza Orzeszkowa, Nad Niemnem;
* Maria Konopnicka, wybór wierszy;
* Stefan Żeromski, Echa leśne;
* Zofia Nałkowska, Granica;
* Tadeusz Peiper, wybór wierszy;
* Joseph Conrad, Lord Jim;
* Anna Kamieńska, Anna Świrszczyńska, Julia Hartwig, Stanisław Grochowiak, Edward Stachura, wybór wierszy;
* Kazimierz Moczarski, Rozmowy z katem (fragmenty);
* Zofia Nałkowska, Przy torze kolejowym (z tomu Medaliony);
* Jan Józef Szczepański, Święty;
* Tadeusz Różewicz, Kartoteka;
* Józef Czapski, Na nieludzkiej ziemi (fragmenty);
* Leopold Tyrmand, Dziennik 1954 (fragmenty);
* Stanisław Lem, Wizja lokalna;
* Samuel Beckett, Czekając na Godota;
* Friedrich Dürrenmatt, Wizyta starszej pani;
* Eugène Ionesco, Lekcja
lub inne utwory literackie wybrane przez nauczyciela.

Lektury uzupełniające dla liceum i technikum – zakres rozszerzony:

* Erazm z Rotterdamu, Pochwała głupoty (fragmenty);
* Tomasz Morus, Utopia (fragmenty);
* Pedro Calderon de la Barca, Życie snem;
* Wolter, Kandyd (fragmenty);
* Jean Jacques Rousseau, Nowa Heloiza (fragmenty);
* wybrane utwory epickie okresu romantyzmu: Józef Ignacy Kraszewski, Stara baśń, Victor Hugo, Nędznicy, Edgar Allan Poe – wybrane opowiadanie; Henryk Rzewuski, Pamiątki Soplicy (fragmenty);
* Władysław Stanisław Reymont, Chłopi (tom II – Zima);
* Aldous Huxley, Nowy wspaniały świat;
* Gabriela Zapolska, Moralność pani Dulskiej;
* Gustaw Herling-Grudziński, Wieża;
* Florian Czarnyszewicz, Nadberezyńcy;
* Bohumil Hrabal– wybrane opowiadania;
* Wiesław Myśliwski, Widnokrąg;
* Julian Stryjkowski, Austeria;
* Umberto Eco, Imię róży;
* Wybrane wiersze poetów polskich i obcych;
* wybrana powieść polska i obca z XX lub XXI wieku;
* wybrany dramat polski i obcy z XX lub XXI wieku
lub inne utwory literackie wybrane przez nauczyciela.